درباره کتاب طرح ریزی کسب وکارها

نوآوری بنگاه های کسب و کار شرط لازم برای حصول اطمینان از موفقیت آمیز بودن تصمیم هایی است که راهبران آن در شرایط ریسک و نااطمینانی در پاسخ به تغییرات مداوم محیطی و انتظارات مخاطبان در زمان مناسب مطابق مدل کسب و کار خود اتخاذ می کنند. تدوین مدل های بسیار متنوع کسب و کارها برای تحقق چشم انداز آنها و نیل به تعالی بنگاه ها ضروری است. تفکر راهبردی و سیستمی نقش بارزی در پیشبرد اهداف کسب و کارها ایفا می کنند. به هرحال، کسب و کارهایی در رقابت کارآمد هستند که قدر به پاسخ گویی سریع به تقاضاهای مخطبان پرچالش باشند و همواره خود را با وضعیت بهینه انطباق دهند. مزیت چالشی در کنار برنامه ریزی راهبردی و سیستمی کسب وکارها ترکیبی از عواملی را مطرح می کند که به بنگاه ها، توانمندی سرآمدی در مزیت رقابتی را می دهد.

از اهداف کتاب طرح ریزی کسب و کارها  تبیین در تسریع تعامل مطلوب میان کسب و کارها با محیط های نهادی و فنی است. لازمه برقراری و تداوم تعامل، داشتن مدل ها، الگوها و تابلوهای برنامه ریزی شده برای کسب و کارهای خود است. باید اذعان داشت که عضویت کارآفرینان در این تعاملات به تعیین مرز و حدود اشتیاق آنها برای بهره گیری از دانش و بصیرت در کسب و کار خود بر میگردد.

طرح ریزی مدل های کسب و کار

طرح ریزی، جستجو و انتخاب ایده، تدوین چارچوب و ساختار برای آن ایده است تا بتوان با ارزیابی چندمنظوره، ترسیم و تحلیل جهت های مختلف از منظر محیط برونی (ساختار و روندهای بازار، تعداد رقبا و توانمندی های آنها، تقاضای مخاطبان، سطح قیمت ها و میزان موردنیاز و تقاضای جامعه، مکان عرضه و شیوه ترویج فروش آن و نظیر اینها) و محیط درونی (مکان استقرار کسب و کارها، تعداد و کیفیت کارکنان، چگونگی تولید و فناوری مورد استفاده، نحوه تهیه منابع و شیوه توزیع محصولات به بازار هدف، شیوه تولید، استراتژی برنامه ریزی مالی و بازاریابی، بهره گیری از سیستمهای اطلاعاتی مدیریت و مانند آن) نسبت به عملیاتی کردن آن ایده و کسب موقعیت رقابتی مبادرت ورزید.

در طرح ریزی مدل های کسب و کار، می توان کار خود را با پنج سوال زیر آغاز کرد:

۱. آیا روحیه کارآفرینی دارید؟
۲. آیا در اندیشه مستمر ارزش آفرینی و ایجاد کسب و کرهای جدید با بهبود و تحول سازمان خود هستید؟
۳. آیا در حال تلاش برای یافتن راه حل های جدید به منظور کنار گذاشتن روش های قدیمی و منسوخ در مسیر پیشبرد کسب و کار خود هستید؟
۴. مدل کسب وکارها سازمان در دو، پنج یا ده سال آینده چگونه خواهد بود؟
۵. آیا با رقبایی مواجه خواهید شد که مدل های کسب و کار قدرتمند جدید دارند؟

در فصل چهارم کتاب طرح ریزی کسب وکارها مباحثی جهت پاسخ گویی به این سؤالات ارائه شده است.

مخاطبان مدل کسب وکارها

در طرح ریزی مدل های کسب و کار باید هفت مخاطب را در نظر گرفت:

شکل ۱: مخاطبان مدل کسب وکار

مدیر ارشد اجرایی: ایجاد مدل کسب وکار جدید در صنعتی قدیمی

کارآفرین درون سازمانی: کمک به بهره برداری از آخرین دستاوردهای توسعه فناوری با استفاده از مدل های کسب وکار مناسب.

کارآفرین مستقل: حیطه پرداختن به نیازهای برآورده نشده مشتریان و ایجاد مدل های کسب و کار جدید بر پایه این نیازها

سرمایه گذار: سرمایه گذاری در شرکت های دارنده رقابتی ترین مدل های کسب و کار

مشاور: کمک به مشتریان برای زیر سؤال بردن مدل های کسب وکار خود و رؤیاپردازی در مورد مدل های کسب وکار جدید و ایجاد آنها

طراح: یافتن مدل کسب و کار مناسب برای عرضه محصولی نوآورانه

کارآفرین وظیفه شنس: ایجاد تغییرات مثبت اقتصادی و اجتماعی از طریق مدل های کسب و کار نوآور.

گام های مدل کسب وکار

مطابق الگوی 1 مدل کسب و کار 6 گام دارد:

۱. تابلوی طراحی مشتمل بر تعریف مدل کسب وکار با نه جزء سازنده و تابلوی طراحی
۲. الگوها مشتمل بر مدل های کسب وکار تفکیکی، دنباله دار، سکوهای چندوجهی، رایگان به مثابه یک مدل کسب وکار و مدل کسب و کار باز
۳. طراحی مشتمل بر بینش مشتریان، ایده پردازی، تفکر تصویری، نمونه سازی، قصه گویی و سناریوها
۴. استراتژی مشتمل بر محیط مدل کسب و کار، ارزیابی مدل های کسب و کار، استراتژی اقیانوس آبی از نگاه مدل کسب و کار، مدیریت چندین مدل کسب و کار
۵. فرآیند مشتمل بر فرآیند طراحی مدل کسب و کار
۶.دورنما

شکل۲. الگوی کار نوآوری با مشارکت کنندگان

هدف کتاب طرح ریزی کسب و کارها

هدف کتاب شکافتن، توصیف و تبیین دانش طرح ریزی کسب وکارها است. لذا کتاب با رویکرد بنیادی تفسیری به جنبه های طرح ریزی کسب و کارها، مدل ها و برنامه ریزی استراتژیک می پردازد. این کتاب دارای پنج محور اصلی و سیزده فصل است.

• استراتژی و سیستم مشتمل بر دو فصل
• مدل های، طرح ریزی و بلوغ با چهار فصل
• ارزیابی و چشم انداز بر پایه سه فصل
• استراتژی و برنامه ریزی در دو فصل
• برنامه ریزی و الگوها در دو فصل

از این رو اگر کتاب برای تدریس دروس دو واحدی مورد استفاده قرار گیرد هشت فصل ۳، ۴، ۵، ۶،۸، ۹، ۱۰، ۱۳ آن پیشنهاد می شود. البته می توان از هر ترکیب دیگری بر حسب نیاز استفاده کرد. اما برای دروس سه واحدی تمام فصول آن در حوزه مطالعه، بحث و بررسی کاربرد دارد. در صورتی که کتاب برای تدریس مدیریت کسب و کارها مورد استفاده قرار گیرد فصول  ۱، ۲، ۳، ۴، ۷،۸، ۱۰ و ۱۱ پیشنهاد می شوند.