آشنایی با مدیریت دانش و کاربردهای آن

مدیریت دانش یک مدل کسب وکار نظام یافته داخلی است که به تازگی در حیطه علوم و سازمانها پدیدار شده و یک طیف وسیع علمی را با تمام منظرهای آن مورد رسیدگی قرار میدهد. این طیف وسیع می تواند، تولید دانش تدوین علمی و مشارکت علمی را شامل شده و نهایتا به ارتقای فراگیری و نوآوری منجر شود.

تعریف علمی مدیریت دانش

احاطه کردن ابزار فناوری با جریان عادی فعالیت های سازمانی در قسمتهایی که با یکدیگر هم پوشانی دارند. تمامی تئوریسین های معروف علم اقتصاد و کسب وکار در دنیای امروز، دانش تعریف شده را رمز نهایی و مزیت رقابتی برای شرکت های مدرن می دانند. بنابراین، هر روش یا مدلی که می تواند ارتقای دانش را در خود نگهداری کرده و سپس توزیع آن را شکل دهد، به عنوان رمز موفقیت شرکت های امروزی دنیا مطرح است.

عوامل متنوعی در جهت توزیع و ارتقا و جذابیت مدیریت دانش توسط یکی از دانشمندان به شرح زیر جمع آوری شده است:

• شتاب در گامهای ایجاد تغییرات
  
• ممانعت از خستگی و فرسایش کارکنان، خصوصا آنانی که سالها شاهد کوچک شدن و مهندسی مجدد سازمان هستند.
  
• ارتقای رویکردهای سازمانی خصوصا نگاه جهانی بر تجارت از طریق توزیع جغرافیایی اجتماعی
  
• افزایش سازمانهای شبکه ای در سراسر دنیا
  
• ارتقا در دانشی کردن ساخت کالا و ارائه خدمات
  

انقلاب در فناوری اطلاعات

مدیریت دانش را فرآیند ایجاد، تایید، ارائه، توزیع و کاربرد دانش می دانیم. این پنج عامل در حوزه مدیریت دانش برای یک سازمان زمینه آموزش، بازخورد، آموزش مجدد را فراهم می آورد که معمولا برای ایجاد، نگهداری و احیاء قابلیتهای سازمان مورد استفاده قرار میگیرد.

نقش ها و مهارتهای مدیریت دانش

با دانش دیگران می توانیم صاحب دانش شویم، ولی با عقل دیگران نمی توانیم عاقل شویم. میش دومونتان معتقد است که به منظور پاگرفتن مدیریت دانش سازمانها باید مجموعه ای از وظایف و مهارتها را در زمینه دریافت توزیع و استفاده از دانش ایجاد کنند. وظایف راهبردی و رهیافتی زیادی برای تحقق یافتن وجود دارد و این فرض که شرکت به راحتی می تواند فعالیتهای مدیریت دانش خود را در صدر بقیه رهیافتها قرار دهد فرضی غیرواقعی به نظر می رسد.

تنها انسانها ارزش افزوده هایی را می آفرینند که داده ها و اطلاعات را به دانش تبدیل می کند. موفق ترین سازمانها، آنهایی هستند که مدیریت دانش را به جزئی از کارکنان خود تبدیل می کند. موفق ترین سازمانها، آنهایی هستند که مدیریت دانش را به جزئی از کارکنان خود تبدیل کرده اند. البته معمولا "مدیریت داش" از طریق انجام وظیفه تمام وقت تعدادی از کارکنان ستادی دانشکار، می تواند به پدیده ای فراگیر تبدیل شود.

فناوری اطلاعات

فناوری اطلاعات بسیار از علم رایانه وسیع تر و مبهم تر است. فناوری اطلاعات معمولا به تولید و پردازش و نگهداری و توزیع اطلاعات در موسسه بزرگ اشاره دارد. دانش فناوری اطلاعات و رایانه با هم فرق می کنند، البته در موارد زیادی با هم اشتراک دارند. اگر علم رایانه را مشابه مهندسی مکانیک در نظر بگیریم، فناوری اطلاعات مشابه صنعت حمل و نقل است. در صنعت حمل و نقل، خودرو و راه آهن و هواپیما و کشتی داریم. همه اینها را مهندسان مکانیک طرح می کنند. در عین حال در صنعت حمل و نقل مسائل مربوط به مدیریت ناوگان و مدیریت ترافیک و تعیین استراتزی حمل و نقل در سطح شرکت و شهر و کشور مطرح است که ربط مستقیمی به مهندسی مکانیک ندارد اما بی شک فناوری اطلاعات و ارتباطات مهمترین مقوله در این ضمینه است.

فناوری اطلاعات و بازاریابی کسب وکار

تفاوت های بسیاری بین بازارهای کسب وکار مربوط به مصرف کنندگان حقیقی با بازارهای کسب وکار مربوط به مصرف کنندگان حقوقی وجود دارد که از این جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در ارتباط با مصرف کنندگان حقوقی کالاها و خدمات برای مصارف شخصی خریداری نمی شوند.
  
• مصرف کنندگان حقوقی تمایل به داشتن حجم معینی از خرید و فروش را دارند.
  
• در ارتباط با مصرف کنندگان حقوقی خریدار و فروشنده تمایل دارند که با یکدیگر ارتباط داشته و این ارتباط آنها تداوم داشته باشد.
  

رابطه بین خریدار و فروشنده در کسب وکار زمانی که هر دوشرکت باشند به یکی از دو صورت زیر می باشد:

1. اینترنت
   
2. نوعی از شبکه تبادل اطلاعات مانند EDI( به مجموعه ای از استانداردهای لازم گفته می شود که برای کنترل انتقال اسناد تجاری بین کامپیوترها به کار گرفته می شود)
   

سازمانها از طریق منابع انسانی بر یکدیگر تاثیر می گذارند. اینترنت روش جدیدی را برای ارتباط نیروهای انسانی شرکت ها فرآهم آورده است. لذا قابلیت جدیدی جهت بازاریابی کسب وکار و ارتباطات تجاری شرکت ها با یکدیگر می باشد. همان طور که توسعه سیستم هیا برنامه ریزی منابع شرکت (ERP) تغییرات چشم گیری را در مدیریت شرکت ها ایجاد کرده است اینترنت نیز تعاملات و مبادلات بین شرکت ها را دچار دگرگونی و تغییرات اساسی کرده است.

مدیریت دانش و مدیریت اطلاعات

مهمترین وجه مشترک بین مدیریت دانش و مدیریت اطلاعات به مفهوم مدیریت بر میگردد. علاوه بر این چون دانش نوعی از اطلاعات است، مدیریت دانش نیز نوعی از مدیریت اطلاعات محسوب می شود. می توان گفت مدیریت دانش، فراتر از مدیریت اطلاعات است.

• مدیریت اطلاعات بر چگونگی ایجاد و ترکیب اطلاعات توجه دارد، در حالیکه مدیریت دانش کار ایجاد و ترکیب دانش را انجام می دهد. علاوه بر این مدیریت اطلاعات دیدگاهی جزءنگر و مدیریت دانش دیدگاهی کل نگر دارد.
  
• مدیریت دانش به برقراری ارتباط، کسب تجربه از دنیای پیرامون و دانش اندوزی می پردازد. در حالیکه در فرآیند مدیریت اطلاعات فقط می توان اطلاعات و دانش را طبقه بندی کرد.
  

نقش فناوری اطلاعات در مدیریت دانش

دانش ممکن است به وسیله شبکه های غیر رسمی و خود سامان یافته در شرکت هایی که به مرور نظام مند می شود به وجود آید. محفل های علمی، متشکل از افراد مطلع که به دلیل علاقه های مشترک گرد هم می آیند. معمولا از طریق گفت گوهای رودررو، تلفنی و یا از طریق پست الکترونیک و شبکه های ارتباطی به وجود می آید.

بیشترین ارزش فناوری اطلاعات در مدیریت دانش، افزایش قابلیت دسترسی به دانش و تسریع انتقال آن است. فناوری اطلاعات امکان بیرون کشیدن دانش را از ذهن صاحبان دانش فراهم می سازد. سپس با فناوری می توان آن دانش را در قالب های منظم گنجاند و به دیگر اعضای داخلی و شرکای تجاری سازمان در سراسر جهان منتقل کرد و به رمز گذاری و گاهی به خلق آن کمک کرد.