درباره کتاب مدیریت فناوری اطلاعات

در دهه های اخیر با استفاده از فناوری اطلاعات امکان دسترسی آنلاین مردم سراسر جهان به اخبار جهانی فراهم شده است، همچنین سیستم موقعیت یابی جغرافیایی نه تنها به مسافران کمک می کند بهترین مسیر مقصد خود را پیدا کنند بلکه می توانند نزدیک ترین فروشگاه، رستوران یا پمپ بنزین را نیز به راحتی پیدا کنند.

در کشور ما ایران با وجود اینکه رشته های دانشگاهی متعددی مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات ایجاد گردیده، هنوز شناخت دقیق از این شاخه جدید و همچنین تئوری ها و راهنماهای اجرایی آن وجود نداشته است. این در حالی است که مدیریت فناوری اطلاعات یکی از نیازهای اساسی سازمان­های امروزی و بازار کار می باشد. این موارد پایه و اساس تألیف کتاب مدیریت فناوری اطلاعات: از مبانی زیرساخت تا فناوری های دیجیتال بوده است. این کتاب می تواند مرجع خوبی برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته های مدیریت و مهندسی فناوری اطلاعات، سیستم، مهندسی صنایع و سایر رشته های مرتبط باشد.

عناوین و ساختار کتاب

این کتاب در قالب 14 فصل، 14 موضوع مهم و اساسی مبانی و مدیریت فناوری اطلاعات را به صورت کاملاً علمی و با استفاده از مراجع روز دنیا تشریح نموده است. هر فصل با ذکر سوالات مروری و سوالات مباحثه ای، اهداف آموزشی خود را نیز دنبال می نماید. این کتاب در چهار بخش مجزا دسته بندی شده است:

بخش اول:

فصول ۲، ۳ و ۴ در مورد سیستم های رایانه ای، شبکه ها و داده ها، مفاهیم بنیادی فناوری و پیشرفت های اخیر صنعت فناوری اطلاعات ارائه شده است.

• فصل ۲ به صورت خاص در خصوص انواع سیستم های رایانه ای و نرم افزارها بحث می کند.
• فصل ۳ به مفهوم شبکه و رسانه های انتقال داده می پردازد.
• فصل۴ نیز اهمیت مدیریت داده ها در سازمان، تبیین شده است.

بخش دوم:

فصول ۵، ۶ و ۷، سه دسته مختلف برنامه های کاربردی مورد استفاده توسط سازمان های امروز را معرفی می کند.

• تمرکز فصل ۵ بر سیستم های سازمانی از جمله سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان، سیستم های زنجیره تأمین و سیستم های مدیریت ارتباط با مشتریان است.
• فصل ۶ انواع مختلفی از سیستم های پشتیبانی مدیریتی را توصیف می کند که شامل برنامه های کاربردی برای پشتیبانی تصمیم گیری های عملیاتی عملیاتی روزانه و همچنین تصمیم گیری استراتژیک با استفاده از ابزارهای پیشرفته تحلیلی می باشد.
• فصل ۷ بر سیستم هایی تمرکز دارد که از اینترنت استفاده می کنند، از جمله برنامه های کسب و کار به کسب و کار (B2B) و کسب و کار به مشتری (B2C) و همچنین وب سایت هایی که نقش های واسطه ای (مانند موتورهای جستجو) را بازی می کنند.

بخش سوم:

سه فصل ۸، ۹ و ۱۰ در بخش سوم، روش ها و تکنیک های توسعه و اجرای برنامه های کاربردی و مدیریت پروژه های فناوری اطلاعات را بر اساس بهترین شیوه های مدیریتی توصیف می کند.

• فصل ۸، مفاهیم تفکر سیستمی و روش های طراحی را که در روش های توسعه سیستم های شرح داده شده در فصل های بعدی متداول است را توصیف کرده است.
• فصل ۹ جزئیات هر دو روش سنتی و نوین برای توسعه برنامه های کاربردی مرسوم را مورد بحث قرار داده است. اگرچه تمرکز اولیه بر روی مهندسی نرم افزارهای مرسوم توسط متخصصان فناوری اطلاعات می باشد اما روش های توسعه برنامه های کاربردی کاربر نیز مورد بحث قرار گرفته است.
• فصل ۱۰ بر روی انتخاب، طراحی و اجرای بسته های نرم افزاری خریداری شده تمرکز دارد.

بخش چهارم:

فصول ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۴ بر روی مباحث جدید و مسیرهای پیشرو در دنیای دیجیتال از جمله مفاهیم واقعیت مجازی، اینترنت اشیا و بلاک چین بحث کرده است.

فصل ۱۳ نیز موضوعاتی را مطرح می کند که فراتر از یک محیط سازمانی هستند: مانند مسائل اجتماعی، اخلاقی، و حقوقی از دیدگاه افراد و جوامع. در اینجا حفظ حریم خصوصی اطلاعات شخصی و کاهش آسیب پذیری ها در جرائم اینترنتی اهمیت دارد. همچنین برخی از تأثیرات ناخواسته اجتماعی فناوری های دیجیتال امروز و برخی از نمونه های مربوط به مشکلات اخلاقی مرتبط با فناوری اطلاعات که مدیران و کاربران رایانه با آن مواجه هستند مورد بحث قرار گرفته است.

هدف کتاب

هدف اصلی این کتاب افزایش دانش در مورد مدیریت فناوری اطلاعات می باشد تا به عنوان یک مدیر بتوانید به طور مؤثر در فناوری های اطلاعات جدید سرمایه گذاری کرده و از اطلاعات حاضر استفاده نمایید. در فصول مختلف این کتاب موارد زیر توضیح داده خواهد شد:

• فناوری های موجود و رونندهای در حال ظهور فناوری
• برنامه های کاربردی برای حمایت از عملیات تجاری و هوش کسب و کار
• بهترین شیوه ها برای اکتساب و استقرار سیستم های اطلاعاتی جدید

سپس برخی از روندهای اخیر فناوری اطلاعات را که منجر به ۱) راه های جدید برای کسب و کار برای رقابت و ۲) راه های جدید برای کارکنان برای انجام کارشان، به طور خلاصه توصیف شده است.

در این کتاب از فناوری اطلاعات (IT) به عنوان فناوری های رایانه ای (سخت افزار و نرم افزار) برای پردازش و ذخیره سازی اطلاعات و همچنین فناوری های ارتباطاتی (شبکه های صوتی و داده) برای انتقال اطلاعات استفاده شده است. از اصطلاح واحد سیستم های اطلاعاتی (IS) نیز برای اشاره به واحد یا بخش سازمانی که دارای مسئولیت اصلی مدیریت فناوری اطلاعات است، استفاده شده است.

راه های جدید کارکردن

نوآوری های اخیر فناوری اطلاعات در سخت افزار ، نرم افزار و شبکه های رایانه ای نیز مردم را قادر می سازد تا به عنوان کارکنان یک دفتر کارآمدتر کار کنند. همچنین به عنوان کارکنان راه دور، به دور از محل دفتر در یک سایت، به عنوان اعضای تیم های مجازی و یا حتی به عنوان عوامل آزاد که با سازمان ها برای یک دوره کوتاه مدت قرارداد دارند، کار کنند. پرسنل فروش و سایر مدیران مسافرتی، با رایانه ها و سایر تجهیزات قابل حمل که با اتصال به اینترنت به آن ها امکان دسترسی به اطلاعات شرکت را در هر زمانی و هر مکانی می دهد تبدیل به کارکنان راه دور می شوند.

بعضی از کسب و کارهای جدید ممکن است حتی یک ساختمان اداری یا دفتر مرکزی نداشته باشند در عوض، امکان دارد این شرکت ها به عنوان یک سازمان مجازی متشکل از متخصصان فردی که در مکان های مختلف داخلی و جهانی پراکنده اند، عمل کنند.

مدیریت فناوری اطلاعات در سازمان ها

در سازمان های امروزی، ارائه روش های جدید رقابت از مسئولیت های واحد سیستم های اطلاعاتی (IS) است. اگرچه امروزه اساساً تمامی سازمان های مدرن برای پردازش تراکنش ها و حمایت از تصمیم گیری مدیریت، وابسته به سیستم های فناوری اطلاعات هستند، اما لزوماً همه آن ها وابستگی مشابه و یکسانی به فناوری اطلاعات ندارند.

بعضی از سازمان ها از فناوری اطلاعات به طور عمده برای پشتیبانی ستادی استفاده می کنند اما درکسب و کار خود به شدت بر ارتباطات فردی تکیه دارند. در حالیکه بعضی دیگر همچون بانک ها وابستگی شدیدی به سیستم های اطلاعاتی دارند و ۲۴ ساعته در ۷روز هفته آن را در همه عملیات کسب و کار خود بکار می­گیرند (نولان و مک فارلان، ۲۰۰۵).

سازمان ها همیشه و درهمه زمان ها وابستگی یکسانی به فناوری اطلاعات ندارند. به عنوان مثال، تغییر در مدیریت ارشد یک کسب وکار سازمان ممکن است منجر به سرمایه گذاری قابل توجهی در حوزه فناوری اطلاعات سازمان شود یا برعکس.